1. dünya savaşı tarihi ne demek?

1. Dünya Savaşı (1914-1918)

  1. Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914'ten 11 Kasım 1918'e kadar süren küresel bir çatışmaydı. Avrupa'da başlayıp, kısa sürede tüm dünyaya yayıldı ve tarihin en büyük savaşlarından biri olarak kabul edilir.

Savaşın Nedenleri:

  • Militarizm: Ülkeler arasındaki silahlanma yarışı ve orduların güçlenmesi savaş ihtimalini artırdı.
  • İttifaklar: Karmaşık ittifak sistemleri, küçük bir çatışmanın hızla büyük bir savaşa dönüşmesine neden oldu. Örneğin, Üçlü İttifak ve Üçlü İtilaf.
  • Emperyalizm: Sömürgecilik rekabeti, Avrupa devletleri arasında gerginliğe yol açtı.
  • Milliyetçilik: Özellikle Balkanlar'da, farklı milletlerin kendi devletlerini kurma isteği istikrarsızlığa neden oldu. Bu dönemde milliyetçilik akımı yükselişteydi.

Savaşın Başlaması:

  • 28 Haziran 1914'te, Avusturya-Macaristan veliahtı Arşidük Franz Ferdinand'ın Saraybosna'da bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi, savaşın fitilini ateşledi. Bu olay Saraybosna%20suikastı olarak bilinir.
  • Avusturya-Macaristan, Sırbistan'a savaş ilan etti ve ardından ittifaklar devreye girerek savaş genişledi.

Savaşan Taraflar:

  • İtilaf Devletleri: Birleşik Krallık, Fransa, Rusya (1917'ye kadar), İtalya (1915'ten itibaren), ABD (1917'den itibaren) ve diğerleri.
  • İttifak Devletleri: Almanya, Avusturya-Macaristan, Osmanlı İmparatorluğu ve Bulgaristan. Bu devletler merkezi%20devletler olarak da bilinir.

Savaşın Önemli Cepheleri:

  • Batı Cephesi: Fransa ve Belçika'da, Almanya ile İtilaf Devletleri arasında siper savaşlarının yaşandığı cephe.
  • Doğu Cephesi: Almanya ve Avusturya-Macaristan ile Rusya arasında yaşanan cephe.
  • İtalya Cephesi: Avusturya-Macaristan ile İtalya arasında yaşanan cephe.
  • Balkan Cephesi: Avusturya-Macaristan, Sırbistan, Bulgaristan ve Osmanlı İmparatorluğu'nun dahil olduğu cephe.
  • Orta Doğu Cephesi: Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında yaşanan cephe (Çanakkale, Filistin, Irak).

Savaşın Sonuçları:

  • Milyonlarca insanın ölümü ve yaralanması.
  • Avrupa haritasının yeniden çizilmesi.
  • İmparatorlukların yıkılması (Osmanlı, Avusturya-Macaristan, Rus İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu).
  • Yeni devletlerin kurulması.
  • Versay%20Barış%20Antlaşması gibi antlaşmalarla savaşın resmen sona ermesi.
  • Cemiyet-i%20Akvam'ın kurulması (Birleşmiş Milletler'in öncülü).
  • Savaşın ekonomik ve sosyal etkileri uzun yıllar devam etti ve II. Dünya Savaşı'na zemin hazırladı.